In deze blog bespreken we de financiële gevolgen van schijnzelfstandigheid. Wat gebeurt er als een arbeidsrelatie niet voldoet aan de Wet DBA? Zowel opdrachtgevers als zzp’ers kunnen dan te maken krijgen met consequenties zoals naheffingen, boetes en juridische claims. Deze gevolgen kunnen grote impact hebben op zowel bedrijven als zelfstandigen. Lees verder om inzicht te krijgen in de risico’s en oplossingen.
Schijnzelfstandigheid ontstaat wanneer iemand op papier een zelfstandige ondernemer is, maar in de praktijk werkt alsof hij of zij in loondienst is. Dit betekent dat een zzp’er zelf moet beschikken over een eigen bus, eigen gereedschap, een eigen website en een specialisme dat wordt ingezet om als zelfstandige te kunnen werken. Denk bijvoorbeeld aan een schilder met meerdere opdrachtgevers binnen verschillende bouwprojecten waarin hij zijn specialisme toepast, zoals bijvoorbeeld houtrot reparatie. Een timmerman met een eigen werkplaats en specifieke vakkennis die hij inzet op projectbasis is ook een goed voorbeeld.
Soms is het echter lastig om de grenzen tussen zelfstandigheid en loondienst scherp te houden. Stel bijvoorbeeld een schilder voor die op gezette werktijden, samen met vier andere schilders in loondienst aan exact dezelfde opdracht werkt. Voor opdrachtgevers kan dit verwarrend zijn. Het inhuren van zzp’ers is aantrekkelijk vanwege de flexibiliteit en het ondernemerschap dat ze meebrengen, maar het is belangrijk om duidelijke afspraken te maken zodat de samenwerking voldoet aan de wet- en regelgeving. Dit voorkomt verrassingen en zorgt ervoor dat de voordelen van werken met zzp’ers behouden blijven.
Hoe voorkom je schijnzelfstandigheid?
Zorg ervoor dat er duidelijke afspraken worden gemaakt en dat de zzp’er voldoende zelfstandigheid kan behouden. Denk hierbij aan meerdere opdrachtgevers, vrijheid in de werkuitvoering en commercieel risico. Zo blijven de risico’s voor beide partijen beperkt.
Loonheffing: Wanneer een zzp’er als schijnzelfstandige wordt aangemerkt ziet de Belastingdienst het ontvangen bedrag als brutoloon. Stel dat een zzp’er €40 per uur rekent en een fulltime werkweek heeft van 40 uur gedurende 48 weken per jaar (na vakanties). Dit resulteert in een jaarinkomen van €73.600 exclusief btw.Bij toepassing van het anoniementarief van 52% bedraagt de verschuldigde loonheffing: €73.600 × 52% = €38.272
Daarbovenop komen sociale premies, zoals werknemersverzekeringen, die gemiddeld 16% bedragen: €73.600 × 16% = €11.776
Vergrijpboete
Als de Belastingdienst nalatigheid vaststelt, kan een boete worden opgelegd van 25% van de verschuldigde belasting. Deze 25% is gebaseerd op de totale loonheffing en sociale premies die samen €38.272 + €11.776 bedragen: (€38.272 + €11.776) × 25% = €12.012
Arbeidsrechtelijke claims
Naast de fiscale gevolgen kan de zzp’er aanspraak maken op arbeidsrechten zoals vakantiedagen, vakantiegeld en cao-toeslagen. Dit kan oplopen tot duizenden euro’s afhankelijk van de duur en omvang van de samenwerking. Voor dit voorbeeld schatten we deze kosten op €20.000.
Pensioenpremies
Wanneer een verplichte pensioenregeling geldt, zoals in bepaalde cao’s, moet de opdrachtgever deze met terugwerkende kracht afdragen. Dit kan niet alleen extra kosten met zich meebrengen, maar ook juridische aansprakelijkheden voor de opdrachtgever betekenen. Voor dit voorbeeld ramen we de pensioenpremies op €15.000.
Voor één zzp’er kunnen de kosten oplopen tot €97.060 wanneer alle genoemde belastingen, premies en boetes worden meegenomen. Deze berekening is gebaseerd op een combinatie van:
Uitgaande van een tarief van €40 per uur en een fulltime werkweek (40 uur, 48 weken per jaar), bedraagt het jaarinkomen €76.800 exclusief btw.
Naheffing inkomstenbelasting
Als de zelfstandigenaftrek (€5.030) en de MKB-winstvrijstelling (14%) worden ingetrokken, wordt je belastbare inkomen hoger. Voor een jaarinkomen van €73.600 kan dit leiden tot een extra belastingheffing van ongeveer €8.200. Bron: Belastingdienst.nl.
Terugbetaling van btw
Wanneer je inkomen als loon wordt beschouwd, kan de btw die je over je diensten hebt gefactureerd (€15.456) worden teruggevorderd door de Belastingdienst. Dit kan oplopen tot €15.456. Bron: Belastingdienst, ondernemersvoorwaarden btw.
Bijdrage pensioenpremies
Als je met terugwerkende kracht als werknemer wordt beschouwd, moet je mogelijk bijdragen aan pensioenpremies. Voor een inkomen van €73.600 kan dit een extra kostenpost betekenen van ongeveer €3.680 (5% van het brutoloon). Bron: Pensioenfonds STIPP.
Totale financiële impact voor een zzp’er: afhankelijk van de situatie kan dit oplopen tot €27.336 of meer, exclusief eventuele juridische kosten.
Schijnzelfstandigheid kan grote risico’s met zich meebrengen voor zowel opdrachtgevers als zzp’ers. Wanneer een arbeidsrelatie niet voldoet aan de wetgeving kan dit leiden tot forse naheffingen van loonbelasting en sociale premies, met bedragen die flink kunnen oplopen. Daarnaast bestaat het risico op boetes en imagoschade voor opdrachtgevers, terwijl zzp’ers hun zelfstandige status kunnen verliezen.
Bij Bouw Technokracht begrijpen we deze complexe uitdagingen. Daarom hebben wij een eigen ZZP-matrix ontwikkeld, waarmee arbeidsrelaties helder worden getoetst en de risico’s van schijnzelfstandigheid aanzienlijk worden beperkt. We helpen opdrachtgevers en zzp’ers bij het maken van duidelijke afspraken die passen aan de geldende wet- en regelgeving.
Wil je weten hoe jij deze risico’s kunt vermijden? Neem contact met ons op voor een vrijblijvend adviesgesprek.